Uit de categorie

Woorden

Angst is de kras op je hart

In jouw leven word je geleid door de ervaringen die je eerder gehad hebt. Als kind, baby of zelfs door baarmoederlijke ervaringen. Ze hebben ervoor gezorgd dat je bepaalde patronen hebt ontwikkeld die je lieten overleven. Situaties die je hevige angst, afwijzing, schuld of schaamte lieten ervaren én waarna je als kind niet de passende troost en liefde van een volwassene kreeg, dát zijn traumatische ervaringen waarop een overlevingsmechanisme komt. Om die angst niet meer te hoeven voelen heb je een stuk van jezelf buitengesloten. Die is veel te groot voor een kind om alleen te dragen.

In jouw volwassen leven draag je deze angst nog met ons mee. Als een kras op je hart. Een kind dat veel afwijzing heeft ervaren rondom het hebben van emoties, draagt dit als volwassene mee tot het moment dat het besluit om daarnaar te gaan kijken. Er is vaak een crisis nodig om tot voelen te komen en om te ontdekken waar grote emoties overgaan, over welke dieper gelegen pijn en herinneringen ze gaan.

De dieper gelegen pijn, waar de angst voor beschermen wil, die bevindt zich in jouw onderstroom. Daar zitten de verdringingen, dingen die je remmen in de bovenstroom. De bovenstroom is het zichtbare, dat wat je wel en niet doet. Het is niet bewust, dat je de zaken in de onderstroom verdringt, het is moeilijk om daarbij te komen zonder juiste hulp. In contact met de ander, door spiegeling en vragen, ontdek je waar je vanuit angst reageert en wat daar onder zit.

Angst onderzoeken vraagt om moed. Moed is het omslagpunt waarna veranderingen kunnen plaatsvinden, omdat je hart zich dan opent. Wanneer je handelt vanuit angst en niet nieuwsgierig naar je triggers wilt of kunt kijken, dan sluit je hart zich. Je bent dan niet ontvankelijk, maar handelt vanuit overleving in plaats van uit liefde. Liefde voor jezelf is de plek waar heling plaatsvindt. Daar geef je jezelf ruimte om tegen oude overtuigingen in te gaan die je niet dienen, daar sta je jezelf toe om te huilen over oude pijn en moedig je jezelf aan door weerstand in het ‘hier en nu’ te gaan. Woorden als liefde, moed en nieuwsgierigheid horen bij een open hart.   

Vanuit moed kun je onderzoeken waar jouw triggers hun oorsprong vinden. Stap voor stap pak je een stukje van jezelf uit én word je daarmee meer wie je echt bent. Je krijgt keuze om dingen anders te doen, omdat je weet dat je gedrag niet over nu gaat. Jouw bovenstroom verandert, omdat je bewustzijn hebt ontwikkeld op wat jou triggert en wat je patroon is om daarmee om te gaan. Als je dat doorhebt kun je het anders doen en gaat er ook daadwerkelijk iets veranderen in jouw leven.

Je triggers verdwijnen niet als je er bewustzijn op krijgt, maar er komt liefde naast en daardoor wordt het meer draagbaar. Angst is de kras op je hart. Die hoort bij jou, want de oorzaak van die kras is onderdeel van jouw verhaal. Je kunt alleen groeien als je de dingen in het leven aan gaat mét het verwelkomen van angst als een soort reisgenoot die af en toe opduikt. Het maakt je menselijk, authentiek en het maakt je een deelnemer van het aardse leven.

In welke situaties voel jij angst en schiet je in een van de vier bekende overlevingsmechanismen? Waar zou jij verandering willen voelen in jouw leven?
 


Wat kan creatieve coaching jou brengen?

Het gebruiken van creativiteit voor mijn persoonlijke ontwikkeling heeft mijn leven veranderd. Ik heb door het tekenen en schilderen trauma aan kunnen kijken en tranen kunnen huilen. Ik wist dat ik pijn met mij meedroeg, maar door er beeldend mee aan de slag te gaan ben ik op een andere manier met mijzelf in verbinding gekomen en heb ik dingen ontdekt die ik met alleen praten niet had gevonden.

Tot een aantal jaar geleden was ik altijd bezig met het ‘mooi’ maken als ik iets ging creëren. Ik was hierbij vooral vanuit mijn hoofd aan het maken, het creatieve proces diende mij hierin helemaal niet. Ik kon niet de positieve voordelen en het plezier ervan plukken. Ik was vooral kunstzinnig bezig.

Er is een belangrijk verschil tussen kunstzinnig en creatief. Lange tijd heb ik ze door elkaar gehaald. Kunstzinnig gaat over vaardigheden en over een bepaalde mate van beoordeling. Creativiteit is een bron die we allemaal bezitten en waaruit we kunnen putten. Als je hier onder begeleiding mee aan de slag gaat komen er in het proces thema’s, overtuigingen en gedrag naar voren die op een bepaalde manier in het dagelijks leven spelen. Het creatieve proces geeft hierdoor ontzettend veel inzicht, brengt je in contact met jezelf en biedt je ruimte om gebeurtenissen een plek te geven.

Ik word ontzettend enthousiast van creëren. Op vele manieren, met allerlei materialen, in allerlei vormen. Het is voor mij nu een brug geworden om bij mijzelf binnen te komen én ook naar buiten te halen wat er in mij leeft. Ik gun jou ook de ervaring van wat creativiteit jou aan groei, eigen wijsheid en plezier kan brengen.

Wil je aan de slag met jouw binnenwereld en de kracht van jouw creativiteit ervaren? Ik bied een 1-op-1 coachtraject waarin ik je in vier sessies in contact breng met diverse werkvormen en thema’s. Na dit traject heb je concrete tools in handen om speels en intuïtief jouw verlangens en herinneringen te verbeelden.

Wil je de diepte in met een specifiek thema dat nu in jouw leven speelt? In een gratis kennismakingsgesprek kun je jouw vragen stellen en ontdekken hoe creativiteit een rol kan spelen in jouw proces. Ik ontwerp in samenspraak met jou een creatief project op maat dat past bij jouw verhaal.

Het creatieve proces brengt licht

We zitten met elkaar rond de tafel. Drie dames die mijn workshop volgen en ik. Uit alle handen wordt iets anders geschept. Een van de dames is aan de slag gegaan met het druppelen van ecoline. Grote spatten vallen op het natte papier en waaieren zich uit in magisch gekleurde druppels. Een ander is na lang twijfelen met gitzwart krijt gaan werken. Met grote halen krast ze een heel vel vol. Ze is gefocust, alleen haar krijt maakt geluid.

Tijdens het maakproces komen de verhalen op tafel. Wat er speelt op het werk, in relaties, thuis. Waar er gezocht en geworsteld wordt. Ik begrijp de vol gekraste tekening van deze vrouw als er woorden bijkomen. In het samenzijn en creëren ontstaat een ruimte voor gesprekken. De beelden geven als het ware een houvast, ze mógen vertellen. Ze nodigen uit om woorden te zoeken voor dat wat nog niet verwoord is, voor dat wat ontdekt mag worden en mag ontwikkelen.
Ik word nieuwsgierig naar het zwartgekraste, wat vindt zij van die donkerheid?  ‘Ik verlang zo naar kleur’, verzucht ze hunkerend. Als ze even later spetterend met rood werkt zie ik een bepaalde vastberadenheid en ondeugd in haar blik. De vrouw tegenover haar zit nu in stilte een zwarte druppel te tekenen.

Zodra er een kader geschept wordt waarbinnen de creativiteit plaats kan vinden, dan kan zij gaan stromen. Het is geen gevoel dat je moet overkomen. Het is geen moment van goddelijke inspiratie. Creativiteit gaat over ruimte maken, over ‘gewoon’ beginnen, over reageren op wat er opkomt, over er mogen zijn met wat er uit je handen komt.

Het gebruik van jouw authentieke creativiteit zie ik als het aansteken van een kaars in een donkere ruimte. Beelden en ervaringen raken een andere laag dan woorden, ze komen binnen op plekken waar woorden soms niet toereikend zijn. Als je vanuit jouw binnenkant werkt, als je beelden geeft aan thema’s die jou raken, dan schijn je er licht op. Dan haal je het uit het donker en kan het zelf jouw pad verlichten.

Wil je ervaren wat creativiteit voor jou kan betekenen? Tijdens een workshop gaan we hier in een groep mee aan de slag. In de individuele creatieve coaching loop ik naast je en duik je de diepte in om daar het licht te brengen met jouw authentieke creativiteit.
Foto: jonneke.nl

Ik verlang naar eigenwijsheid

Ergens ben ik het altijd al geweest; ietwat eigenwijs. Een aantal weken terug bladerde ik door een fotoalbum en werd geraakt door een foto uit mijn peutertijd. Met een eigenzinnige blik kijk ik de lens in. De openheid in mijn houding is niet gekleurd door aanpassing aan de buitenwereld. Die tweejarige wist daar nog vrij weinig van, die was gewoon zichzelf.

Als ik verder door mijn album blader zie ik de verandering. Waar sommige foto’s me een glimlach ontlokken, maken anderen me verdrietig. Een foto van mijzelf met een frietje in mijn neus oogt eigenwijs, maar de reden erachter is dat niet. Ik weet dat ik mijzelf liet bewegen door het ‘erbij willen horen’ op een feestje. Eigenlijk voelde ik mij meer eigenwijs als ik na schooltijd boeken las over Maya’s en pathologie, maar daar scoor je als tienjarige weinig punten mee bij je leeftijdsgenoten. Als puber vond ik het belangrijker om wél die punten te scoren. De boeken werden ingeruild voor dikke lagen make-up, spijbelen en sigaretten roken.

Eigenwijsheid. Het is nu als een missie voor mij: het terugvinden van mijn authenticiteit. Het ont-dekken van mijn eigen wijsheid. Door het aankijken van de rauwe stukken van mijn leven, door het blijven onderzoeken, voelen, verbeelden en verwoorden kom ik dichterbij wie ik ten diepste ben en vind ik daarin liefde voor mijzelf.

Daar hoort mijn hele verhaal bij. Met aan de ene kant de schoonheid van wat er in de basis al was. De verlangens, het plezier, de liefdevolle momenten die er waren, de vragen die gesteld mochten worden, de creativiteit en de ruimte die daarvoor was. Aan de andere kant is de donkere kant, de rauwheid, de rouw om wat er niet was. De schaduwkant die ik wil insluiten om míjzelf in te kunnen sluiten. In essentie ben ik namelijk mijn hele verhaal, met alles erop en eraan.

Ik ben de Heidi die rookte, spijbelde, graag leest, op zoek is naar avontuur, die af en toe tranen met tuiten huilt en soms niet op een foto lacht, die zingt, vragen stelt, die danst, schildert en schrijft, twijfelt, springt en af en toe angst voelt.

Ik ben benieuwd hoe de tachtigjarige Heidi zal zijn, met haar veelkleurige verhaal waarvan nog zoveel bladzijden beschreven mogen worden. Mijn verlangen is om dan volledig eigenwijs te zijn, in de volle breedte mijzelf omarmend. Wat met me meereist tot die tijd is mijn onuitputtelijke nieuwsgierigheid en drang tot ontwikkelen. Mijn verhaal uitpakken, omarmen en leven is namelijk mijn grootste avontuur, zo word ik meer Ik. Het mooie is dat jij dan ook meer Jij kan zijn. Juist in de verschillen en herkenning tussen ons, groeien onze eigen verhalen. In de ontmoeting vinden we onszelf stukje voor stukje terug.

Foto: jonneke.nl


Blog – Natuurlijk leven

Afgelopen zaterdag was ik bij de zee, ik liep in de branding. Ik voelde de zon op mijn huid, maar ervoer ook dat haar licht veranderd is, de zomer loopt op haar einde. Het seizoen, wanneer we meer naar buiten gericht zijn met onze energie, gaat over naar een periode die meer op binnen gericht is.

Wat ik interessant vind is dat ik merk dat het leven ook zo cyclisch geleefd wil worden. Van binnen, naar buiten. Soms gaan we ver naar buiten of naar binnen met onze activiteiten en bewegingen, soms zelf ’te’. Stromend als een zee, onderhevig aan het tij. Altijd zoekend om die balans te vinden die klopt voor mij op dit moment, bij mijn behoeften, mijn talenten, bij mijn verlangens en dingen die nog ontdekt willen worden. Zoals de zomer uitnodigt om te leven en bloeien, zo roepen de herfst en winter op tot oogst en loslaten, tot bezinning en reflectie.

In de herfst keert de natuur naar binnen. Onder de grond wortelt ze verder, voedt de natuur zich. Ogenschijnlijk verstilt alles, maar juist in die stilte ontstaat de kracht om opnieuw te leven in het voorjaar. Altijd wetend dat er weer bloei zal komen en dat die belofte juist ook in het afsterven ligt. De belofte dat er na eb weer vloed komt. Dat juist in het voluit beleven van alle uitersten, het mens-zijn gevonden en omarmt wordt.

De maatschappij houdt graag de vaart in het leven. Een mannelijke voortstuwende beweging. En dan bedoel ik mannelijk niet als typisch voor de man, maar meer als de krachtige beweging die gefocust vooruit wil. Het vrouwelijke, dat naar binnen gericht is, maar tegelijk een scheppingskracht bezit, dat is waar de komende seizoenen toe uitnodigen. In de winter ontstaan de ideeën voor het voorjaar. De natuur laat het zo mooi zien.

Ik heb de soms de neiging om de stilstand te bevechten, maar soms ook om de beweging te bevechten. Het leven blijft uitnodigen tot overgave aan de seizoenen, ook aan die van het leven. De natuur roept nu op om meer naar binnen te keren, de dagen worden langzaam steeds korter. We mogen wat meer naar binnen gaan. Wortelen, verstevigen, voelen, voeden, aarden. We hoeven niet altijd keihard en zichtbaar vooruit, niet met ons bedrijf, maar ook niet in onze ontwikkeling. Voor alles is een tijd.

Het is een kunst om vanuit jouw binnenwereld jezelf af te stemmen op de buitenwereld. Om je tempo niet te laten bepalen door de maatschappij, als die ten koste gaat van jouw lijf en ‘zijn’. Om jouw grenzen en emoties te voelen. En soms moet je daarvoor te ver naar de ene kant, om de andere kant in jezelf te (her)ontdekken. Ik vind het prachtig dat de natuur mij dit al voordoet, dat anderen mij dit voordoen door juist zo anders te doen en zijn dan ik.

Door het nieuwsgierige contact met die ander ontdekken we die uitersten ook in onszelf. Het licht en het donker. De zomer en de winter. Het bewegen en het wachten. Het bloeien, afsterven en weer bloeien. Elk moment nieuw en tóch zo natuurlijk en vertrouwd.

Momenteel ben ik wat meer bezig met klei. Ontdekken hoe het materiaal werkt, wat ik maken wil zonder oordeel en eisen. Op de foto zie je wat van het proces.

Hoe beelden maken je emoties in beweging brengen

Ken je het gevoel dat je niet onder woorden kunt brengen wat je ervaart of voelt? Vaak komt dit doordat we zelf ook niet precies weten waar het vandaan komt. We zijn door de dingen die ons zijn overkomen, de voeling met ons lijf en onze emoties kwijtgeraakt. Taal geven aan wat we ervaren is alleen mogelijk als we weten hoe we de emotie moeten benoemen, waar in ons lichaam we de emotie voelen en waarom. Dit is een ontdekkingstocht. Hoe meer je met je emoties werkt, hoe meer mildheid je krijgt naar wat je beleeft en waarom. Emoties worden dan niet iets waar je tegen vecht, maar wat je kunt gebruiken als kompas.

Vanuit denken in woorden, vanuit logica is het mogelijk om veel situaties te analyseren en hier allerlei aanpassingen in gedrag op te bedenken. Dit doen we vanuit onze linkerhersenhelft. Het lijkt alsof je hiermee situaties kunt beïnvloeden, maar doordat onderliggende emoties hiermee niet gezien en verwerkt worden, blijf je in cirkels draaien. Wanneer je de rechterhersenhelft, waar emoties en creativiteit huizen, gaat activeren krijg je een samenspel waardoor er beelden en woorden aan emoties gegeven kunnen worden. Dit betekent dat er beweging ontstaat in jouw onderstroom.

Vanuit jouw onderstroom, waar dingen leven die nog gezien willen worden, worden door het maken van beelden en het vinden van de bijbehorende woorden, dingen bewust gemaakt. Schoonheid is hierbij van ondergeschikt belang. Het kan natuurlijk wel plezier geven om scheppend bezig te zijn. Het is belangrijk dat je maakt wat écht is voor jou. Soms is dat toevallig ook mooi. Ik heb gemerkt dat wanneer je de focus van resultaat naar functie verlegt, het maakproces zelf ook meer biedt. Als ik het maken bewust inzet om in contact te komen met mijn emoties, dan ontstaat er ook meer ruimte voor symboliek en het vinden van woorden.

Mijn ervaring is dat tijdens het maken vaak al veel duidelijk wordt over waar ik zit met mijn emoties. De kleuren die ik kies, het materiaal, de vormen, de lijnen, de hardheid, dikte: het kan mij allemaal wat vertellen. Maar ook: Hoe kom ik in beweging? Werk ik snel of traag? Heb ik eisen naar mijzelf toe? Hoe zit ik er fysiek bij? Heb ik een oordeel?
Zodra ik kies om aan de slag te gaan, gebeurt er iets wat zichtbaar wordt.

Een eindbeeld kan rust geven, herkenning bieden of erkenning zijn van een emotie. Zo is het nu en dat is oké. Dit kan voelbaar zijn in je lichaam, doordat je een bepaalde opluchting of nieuwe energie voelt. Een beeld neem je mee je dagelijks leven in. Wanneer jouw beeld ‘eigen’ is zal je ook steeds meer de taal vinden voor wat er voor jou bij het beeld hoort én zal je de bijhorende ervaring ook steeds meer gaan herkennen in jouw leven. Je bewust-zijn groeit!

Één grote liefdesstroom – Richard Rohr

Ik heb deze overdenking van Richard Rohr vertaald voor mijn eigen onderzoek.

Zonde is niet alleen maar een persoonlijk moreel falen (alhoewel het dat ook is), het is ook het met menselijk falen om zichzelf goed te keuren in een wereld waar er geen volledige vaste grond is om te staan. Al onze reacties zijn onvolmaakt en gedeeltelijk. We kunnen nooit volledig ‘gered’ zijn in deze wereld. Alles wat menselijk is stelt op een bepaald niveau teleur.

Zoals vele heiligen gezegd hebben: zondaren grijpen naar Liefde op de verkeerde plaatsen en op manieren die nooit zullen werken. Het wordt mij steeds duidelijker naarmate ik ouder word, ik heb ook fouten en falingen moeten toegeven van mijn helden, mijzelf, elke religie en groepering, en elke vorm van overheid. God maakte een wereld waar er geen techniek is of magische methode voor zuiverheid of perfectie: vergevende liefde is de enige weg naar buiten. Het enige uiteindelijke antwoord is Gods oneindige Liefde en onze mogelijkheid om eindeloos daaruit te putten. Er is alleen het nodig hebben, het hopen, het streven, en dat is onze overwinning.

Hier is de sleutel om het te begrijpen: zonde, kwaad, en wanorde inbegrepen én vergeven is de Goddelijke Orde. De absolute kern van vergeving in Jezus’ leringen zou dit duidelijk moeten maken. Vergeving doet aanvallende acties niet teniet, haalt ze niet weg. Het erkent en geeft op radicale wijze naam, het brengt aan het licht dat zonde, kwaad en fout inderdaad gebeuren – en laten het dan gaan. Vergeving kan de daad niet ongedaan maken, dat doet het niet. Zonde en kwaad gebeurden. God haalt de zonde niet weg uit de geschiedenis van de mensen, maar vergeeft ze vanuit een oneindige Bron.

Laten we herinneren dat Jezus verwarrend genoeg helemaal niet in de war raakt van zondaars. Dit is zo’n schok dat de meeste christenen het nog niet willen zien. Hij is alleen boos op mensen die niet denken dat ze zondaars zijn. Deze ontkennende, bevrezende en illusionerende mensen zijn de blokkade. Ze zijn meer geneigd om te haten en voelen geen wroeging. Ooit dachten we dat de missie van religie het uitbannen van zonde en kwaad was. Door Jezus leren we dat zonde ligt in de daad van uitbannen. Er is geen plek om het naartoe uit te bannen. We hebben de vijand ontmoet, wij zijn de vijand. We dragen het met ons mee en we transformeren het kwaad van de menselijke geschiedenis als ons eigen probleem, of we vergroten zijn efficiëntie en macht door het te haten en te bestraffen buiten ons.

Elke keer als Gods vergeving – zeventig maal zeven, blijkbaar – laat God ons een voorkeur en mogelijkheid zien voor het onderhouden van relaties in plaats van het gelijk hebben, afstandelijk zijn, superieur en afgescheiden zijn. We zijn trage leerlingen in dat opzicht. Het eenzijdige ‘liefdesverbond’ beloofd door de profeten van God is Gods absolute mogelijkheid om relaties te onderhouden met alles en uiteindelijk, om onze weerstand te overwinnen door dezelfde verleiding ‘die de zon en andere sterren beweeg’, zoals Date Alighieri (1265-1321) het zou zeggen. Het is allemaal één en dezelfde liefdesstroom.

Pleidooi voor overgave

Ons leven begint in een systeem, waar we regels en afspraken hebben waar we ons aan dienen te houden. Dat systeem is er een waar het gehele gezin, klas of vereniging in moet passen en aan moet voldoen. Het leert ons als kind hoe we het leven moeten leven zonder buiten de groep te vallen en te overleven.

Als we in onze twintiger jaren zijn nodigt het leven ons uit om onszelf te ontdekken en te worden. Het voorste gedeelte van de hersenen, de prefrontale cortex, is dan klaar met groeien. Dit gebied in onze hersenen is onder andere verantwoordelijk voor emotieregulatie en is in staat om via verbindingen met het zoogdierenbrein (het limbisch systeem) patronen en emoties bewust te maken. Het helder krijgen van onze emoties, gedachten, patronen en reacties maakt ons steeds meer in staat om de overlevingsmechanismen die we als kind hebben opgebouwd los te laten. Het stelt ons in staat om dichterbij ons ware zelf te komen, om te worden zoals we bedoeld zijn.

Als we vermijden, controleren, voelen of denken voor een ander, vluchten (in gedachten of uit een situatie), vechten, pleasen, bevriezen, invullen of aannemen dan zitten we niet in een vrije modus waarin ons leven stromen kan. We blokkeren de stroom van Leven, waarin alles mogelijk is en vanuit liefde niet veroordeeld wordt. Als we ons krampachtig vasthouden aan die overlevingsmechanismen dan blijven we in de dood staan en zal ons leven een aaneenschakeling zijn van moeten en van betekenis willen zijn voor dingen die buiten onszelf liggen. We sterven dan langzaam in plaats van dat we tot ontplooiing komen met dat wat als goud in ons verborgen ligt om geopenbaard te worden.

Op onze weg nodigt het Leven ons uit tot overgave. Om stukje bij beetje meer van onze pijnen te voelen, begrijpen en helen. Zodat er steeds meer aan het licht kan komen wat gezien wil worden.
We komen op ons pad van alles tegen, dingen die passen alsof ze maatwerk zijn of juist niet. Van alles mogen en kunnen we leren, hoe het voor ons als persoon wél is of niet. Zo sprokkelen we, als we ons blijven overgeven aan het ontwikkelingsproces, ons eigen verhaal bijeen tot de dag dat we ons aardse leven verlaten.

Overgave stelt ons in staat om buiten patronen te stappen. Het maakt dat we door emoties heen gaan en ze niet veroordelen, maar doorvoelen. Overgave maakt dat we niet passief gaan liggen, maar dat we actief ontvangen wat er in ons is. Het maakt dat we ons actieve verzet tegen het ware leven en Zelf loslaten, dat wat ons aangeleerd is om binnen het hokje te passen zoals het hoort en moet. Onze prefrontale cortex helpt hierbij om nieuw gedrag aan te leren en emoties te reguleren en dragen.

Het overgeven aan het leven vraagt van ons de moed om ons lot onder ogen te zien en ons bewust-zijn te vergroten. De belofte dat we dit kunnen dragen is al in ons lichaam, in ons brein besloten. Het enige wat we nodig hebben is de durf om te vallen, wetende dat we niet te pletter storten ook als het wel zo lijkt. Als we vallen ontdekken we stukje bij beetje meer van ons Zelf, van dat wat gezien en geleefd wil worden. We landen dan eigenlijk steeds meer op aarde in een zachte landing, op de plek waartoe we bestemd zijn. Midden in de stroom van het Leven.

Loslaten wat ons bekend is – Richard Rohr

Ik vertaalde deze meditatie van Richard Rohr, van 4 mei 2023, voor mijn eigen onderzoek. Het raakte me dat ons hart en lichaam weten dat we moeten loslaten en ons moeten overgeven om tot diepe transformatie te komen, maar dat onze gedachten ons vaak doen besluiten om te blijven waar we zijn uit angst voor de overgangsfase en voor het niet-weten.

Transities kunnen alleen plaatsvinden als we bereid zijn om los te laten wat ons bekend is, om de wereld die we gecreëerd hebben en de aannames van ‘hoe dingen zijn’ los te laten. Loslaten is de voorloper geboren laren worden We gooien de bagage van sociale verwachtingen weg en we openen ons als een ochtend glorie voor de mogelijkheden van elke nieuwe dag, elk nieuw moment. Zelfs als deze mogelijkheden schaduwachtig en desoriënterend zijn.

Helaas laten wij in het Westen niets los. We houden vast aan onze reputatie en ons materiele bezit lang nadat ze niet meer nodig zijn. We bewaren onze spullen, huren een garagebox, zodat we nog meer spullen kunnen bewaren. Versuft blijven ons vastklampen aan relaties die geen vrucht meer dragen en blijven hangen aan het verleden dat niet meer bestaat. Happend naar adem, wanhopig en verward.

We zeggen dat we los willen laten, in onze maatschappij is loslaten meer een getouwtrek. IJverig beschermen we onze verhalen (waar of niet waar), onze leefstijlen en onze geloofssystemen, totdat ze uit onze zweterige handen getrokken worden. En toch, loslaten is een nodig onderdeel van transformatie.

Loslaten zou zomaar ons enige pad naar herboren-worden kunnen zijn. De waarheid van de zaak is dat we ons vastklampen aan niets. Het ontkleden is al begonnen. Wanneer het ergste gebeurt, dan worden onze verslavende verlangens naar controle en de nutteloosheid van onze verlangens volledig blootgelegd. Als we wijs zijn, dan openen we onze gedachten, onze handen en onze harten, en laten we los.

Hoe dan ook, ik wil je niet misleiden: loslaten heeft consequenties. Uiteindelijk is het streven voorbij: de moeite die je doet om te redden en te herstellen, om iets te zijn of te doen, is voorbij. Het is alsof we ons hebben vastgeklampt aan een bergwand die we zelf gemaakt hebben, een berg van verwachtingen, strevingen en doelen. Wanneer die berg verdwijnt, dan dalen we.

Wanneer we loslaten is het enige wat blijft God liefde en Gods belofte dat we nooit alleen gelaten zullen worden. We laten ons publieke master los en ons najagen van doelen. Soms is een crisis nodig om ons te herinneren dat we niet degene zijn die de controle hebben. Deze ruimte die ik ‘contemplatie’ noem is een plek van breken, afstand en wachten.

Felicia Murrell omschrijft de transitie als volgt:  

In de straling van het donker, daar is een proces gaande

Het ontvouwen van mysterie
dingen die woorden niet kunnen uitspreken
een begin naar vrijheid die de gedachtewereld niet kan begrijpen

Maar het lichaam voelt,
en het hart weet:
dit is een overgangsfase


De drempel naar transitie
van dood naar leven
van avond tot ochtend
van een gebaar naar geboorte


Het niet weten is onderdeel van alles.

Overdenking- Leven vol vertrouwen

Het leven met vertrouwen leven, gaat voor mij over volle overgave. Over mijzelf overgeven aan het hier en nu, met alles wat er in dit moment is. Dat betekent voor mij antwoord geven op dat wat zich aandient. Tranen, boosheid, angst, onzekerheden. Dat wat mij raakt gaat ergens over, dat is iets in mij wat om aandacht vraagt. Iets uit het verleden wat mij nog steeds raken kan. Het overgeven aan die emoties en het onderzoeken en herleiden ervan is voor mij een daad van vertrouwen. Een weten dat er een steen van mijn levensstroom afgaat als ik de emoties aanga, een steen van mijn bron, waardoor ik vrijer kan stromen. Vertrouwen is voor mij daarmee ook een daad van overgave aan het grotere, aan de Eeuwige.

Wantrouwen gaat in mijn ogen over vroeger. Er is een reden voor het wantrouwen van de ander, het gaat altijd over mijn pijn en zegt niet iets over de intenties of waarheid van de ander. Vaak is wantrouwen een invulling van wat ik denk dat de ander beoogt of een aanname over hoe de ander zich zal gedragen, gebaseerd op mijn ervaringen vanuit het verleden. Het gaat niet over het nu. Het kind in mij heeft pijn opgedaan en is beschadigd in het volledig vertrouwen van de ander. Als kind is er tegen mij gelogen, ouders, leerkrachten en andere volwassenen hebben hun beloftes gebroken, zijn hun afspraken niet nagekomen. Heel menselijk, want we zijn geen goden. Toch heeft het kind daardoor een deuk opgelopen in het vertrouwen van de ander en laat dat aan mijn volwassen ‘ik’ weten door de ander in twijfel te trekken. Het kind wil mij beschermen tegen pijn.

Dat wantrouwen ten aanzien van het Leven nemen we mee onze volwassenheid in. Het blijft ons gevangen houden als we niet onze overtuigingen herzien. Een overtuiging kan zijn: ‘Het Leven trapt mij onderuit.’ ‘Niemand zit op mij te wachten.’ ‘God straft mij als ik voor dit of dat kies.’  Dit zijn allemaal overtuigingen die gaan over pijn uit het verleden en niet over het nu, ze gaan over dood en wantrouwen. Ze maken stuk voor stuk dat je het leven niet aangaat en dat je de ander én de Schepper niet vertrouwt. Het wantrouwen zorgt ervoor dat je goede ook niet ten volle aannemen kan, want je bent altijd op zoek naar de valstrik.

Terugkijkend op de afgelopen vierendertig jaar, zie ik dat er allerlei mensen mijn weg gekruist hebben. Van sommige mensen heb ik een tijdje mogen genieten, mogen leren. Sommigen lopen al langer met mij op, anderen tikken kortdurend mij pad aan. Van elk van deze mensen heb ik iets mogen leren, iets van hun waarheid van dat moment. Geen van hen was perfect, geen van hen wist de absolute waarheid, geen van hen heeft mij voor de volle honderd procent kunnen geven wat ik nodig dacht te hebben. Ze zijn net als ik mens. Wel hebben ze stuk voor stuk iets in mij losgemaakt. Wat dat ook was, het moest er zijn. Daardoor ben ik steeds meer gaan zoeken naar wie ik ben. Ik ga steeds wat meer stromen, steeds wat meer leven, elke dag een beetje meer.

Het zien van deze weg en wat iedereen mij brengt en gebracht heeft, ook de pijnlijke delen, maakt dat ik me realiseer dat ik het Leven kan vertrouwen. Het Leven laat zich steeds wat meer zien, met terugwerkende kracht zie ik wat waartoe geleid heeft. Ik krijg steeds meer vertrouwen dat ik degene ben die antwoord kan geven op mijn lot en dat ik voor mijzelf zorgen kan. Het maakt dat ik mijzelf ook steeds wat meer ga vertrouwen, want ik kom in beweging. De Schepper is degene die mijn leven draagt.

Ik wil mij overgeven aan het nu in de wetenschap dat wat zich ook aan mijn laat zien, dat het mij zal brengen wat ik nodig heb. Weten dat ik nog genoeg situaties en mensen tegen zal komen die mij wat mogen brengen. Allemaal een stukje donker of licht. Allemaal onderdeel van mijn verhaal, van mijn lot. Ik mag ontdekken hoe en wat past, in vertrouwen mag er steeds wat meer van mij zichtbaar worden.